یک تایر خوب می‌تواند هندلینگ ماشین های اسپرت را بهتر بکند یا حتی مصرف سوخت را پایین بیاورد. یکی از خطرناک ترین مواردی که اکثرا مود بی توجهی قرار میگیرد فرسوده بودن تایر ها میباشد. تایرها به طور مداوم در معرض فشار، حرارت و ناهمواری های سطح جاده قرار دارند .تمامی این عوامل دست به دست هم می‌دهند و باعث می‌شوند آج تایر خورده بشود.
خوردگی آج تایر هم به نوبه خودش می‌تواند مصرف سوخت را بالا ببرد و هندلینگ و حتی نیروی متوقف کننده خودرو را پایین بیاورد.
این مورد برای کامیون های باربری بزرگ بیشتر اهمیت دارد.هر کامیون در هر سفر هزاران کیلومتر راه می‌پیماید و بیشتر از چهار چرخ هم دارد.
تایرهای بزرگ کامیون نسبت به تایر خودروهای سواری یا وانت وظایف سنگین‌تری بر عهده دارند. در کامیونها تایرهای جلو مسوول فرمان‌پذیری هستند این در حالی است که تایرهای عقب مسوولیت انتقال نیروی فوق‌العاده موتور دیزل به سطح جاده و تحمل وزن بار کامیون را به عهده دارند.
بر این اساس تایر کامیون های باربری طوری ساخته می‌شوند که فشارهای زیاد را تحمل کنند، ولی نگهداری آن ها در شرایط بهینه، برای شرکت های باربری هزینه زیادی دارد.
اخیرا بعضی از شرکت های تایرسازی راهکارهایی ارائه کرده‌اند تا آج تایر پس از پیمودن هزاران کیلومتر خودشان را ترمیم کنند.
این تولید کنندگان به یک راه حل دست پیدا کرده‌اند و تایرهایی به بازار عرضه کرده‌اند که وقتی ساییده می‌شوند، آج هایشان را ترمیم می‌کنند و عمر تایر را حدود 30 درصد افزایش می‌دهند. ممکن است در نگاه اول 30درصد عدد زیاد چشمگیر نباشد ولی این امر برای شرکتهای باربری که مجبورند سالانه هزاران حلقه تایر خریداری بکنند، واقعاً اهمیت پیدا می‌کند.
آج تایر به چه کاری می‌آید؟
ابتدا باید ببینیم آج تایر چگونه ساییده می‌شود و چرا به تایرهایی که آج‌شان را ترمیم کنند احتیاج داریم. بیشتر تایرهای رادیال امروزی دارای یک لایه ضخیم لاستیکی بر روی حلقه های فلزی هستند. گاهی اوقات هم به جای حلقه های فلزی، الیافی از جنس پلی‌استر به چشم می‌خورند. وقتی این اجزاء سر هم می‌شوند، بخش لاستیکی کاملاً صاف و یکدست است تا زمانی که یک دستگاه شیارهایی عمیق روی سطح آن ایجاد می‌کند و آج ها را به وجود می‌آورد. اما چرا تایرها نباید سطحی صاف و نرم داشته باشند و شرکتهای تایرسازی مجبورند این شیارها را ایجاد کنند؟
اگر سطح تایرها کاملاً صاف باشند روی سطوح لغزنده هیچ گونه اصطکاکی با سطح جاده نخواهند داشت .همین دلیل کافیست تا شیارهایی باریک روی سطح خارجی تایر ایجاد گردد که این شیارها می‌توانند آب را از سطح تماس تایر با جاده دور کنند و چسبندگی تایر را افزایش بدهند.
طرح آج ها بسته به نوع خودرویی که در آن مورد استفاده قرار می‌گیرند، انواع مختلفی دارند.
آج تایر خودروهای اسپرت بسیار زمخت است چون اولویت اول این خودروها هندلینگ مناسب است. کیفیت سواری در این خودروها، به علت وجود شیارهای زیاد و عمیق ممکن است کمی خشک و خشن باشد.
آج تایر خودروهای لوکس ظریف‌تر است ، چون اولویت اول این خودروها راحتی و ایجاد صدای کمتر روی سطح جاده است.
مشکل تایرها این است که به مرور زمان فرسوده می‌شوند و در هر بار استفاده از آن سطح لاستیکی تایر در معرض آب، گرما، حرکت سریع و ترمزگیری قرار میگیرد و ساییده می‌شود.
بعضی تایرها دارای یک شاخص یا اندیکاتور هستند که به شما می‌گوید وقت عوض کردن تایر فرا رسیده است.
رانندگی با تایرهای صاف ایمنی خودرو را به خطر می‌اندازید.تایرهای فرسوده نمی‌توانند در جاده های خیس خوب عمل کنند. چنین تایرهایی بسیار حساس و آماده ترکیدن میباشند و هندلینگ را به میزان زیادی تحت تأثیر قرار داده و مسافتی که خودرو پس از ترمزگیری طی می‌کند را بالا می‌برند.
تایرها پس از مدت زمان معینی کار می بایست تعویض بشوند ولی آیا راهی وجود دارد که پس از خوردگی آج ها،لایه های آج جدیدی ظاهر بشوند؟
کمپانی تایرسازی میشلن (Michelin) برای رسیدن به این هدف راهی پیدا کرده است. درزیر نگاهی به تایر XDA5 کمپانی میشلن خواهیم انداخت که خودش را ترمیم می‌کند و خواهیم دید این کار چگونه عمر تایر را 30 درصد افزایش می‌دهد.
تایر XDA5 میشلن
تریلی ها می‌توانند در یک روز حدود 1600 کیلومتر راه بپیمایند. البته آنها مجهز به تایرهایی خاص هستند که تحمل بار و کار سنگین را دارند . تایر تریلی ها و کامیون ها هم درست مثل تایر خودروهای سواری ساییده و فرسوده می‌شوند و هزینه خرید و تعویض آنها نیز برای شرکت های باربری زیاد است.
کمپانی میشلن در سال 2007 راه حل جدیدی برای مشکل فرسوده شدن تایرها پیدا کرد که این تایر ها به نام تایر XDA5 نام گذاری گردید . XDA5 طوری طراحی شده است تا با استفاده از فناوری ترمیم مجدد آج، عمر تایرها را حدود 30 درصد افزایش بدهد ، وقتی تایر ساییده می‌شود، آج شیارها و برآمدگی‌های جدیدی پیدا می‌کند. وقتی یک دسته از آج ها ساییده می‌شوند، یک لایه جدید از زیر سطح لایه ساییده شده پدیدار می گردد.
تایر XDA5 میشلن، دارای شیارهایی است که در عمق لایه های آج وجود دارند. وقتی حدود 2/3 از آج تایر خورده می‌شود، این شیارها ظاهر می‌شوند.
قابل ذکر است که خود تایر بازسازی نمی گردد ، ولی از آن جایی که در برف و باران وجود آج برای ایجاد اصطکاک ضروری است، یک لایه جدید ظاهر می‌شود و چسبندگی لازم را ایجاد می‌کند تا زمانی برای خرید تایر جدید برای کامیون به تعویق انداخته بشود. این تایرها دارای تکنولوژی به نام (raindrop grooves) هستند.
این شیارها در عمق تایر قرار دارند و کارشان این است که آب موجود در سطح جاده را از زیر تایر به چپ یا راست هدایت کنند. این کار از لغزیدن تایرها جلوگیری می‌کند. وقتی آج خورده می‌شود، این مجاری به تدریج باز می‌شوند تا در وسط بافت آج شبکه جدیدی ایجاد کنند.
فواید تایرهای ترمیم شونده
تایر کامیون ها به طور معمول دارای شیارهایی به عمق 2.5 سانتی متر هستند و برای حفظ ایمنی، معمولاً وقتی عمق آن ها به حدود 6.35 میلیمتر می‌رسد، برای ترمیم آج فرستاده می‌شوند. این کار برای شرکت های باربری هزینه زیادی دارد و ترمیم هر تایر بین 300 تا 400 دلار خرج برمی‌دارد،با در نظر گرفتن این که هر تریلی دارای 18 چرخ است و تایر هایی که آج آن ترمیم شده بعد از پیمودن تقریباً 480,000 کیلومتر احتیاج به تعویض دارند.
برای شرکت های باربری که صدها تریلی دارند که همه روزه در سطح جاده ها در حال تردد می باشند، تعویض تایرها کاری بسیار هزینه‌بر است. به راحتی می‌توان دید اگر عمر تایرها 30 درصد افزایش پیدا کند، شرکت های باربری چقدر می‌توانند در هزینه هایشان صرفه‌جویی کنند.
البته قیمت تایرهای ترمیم شونده نیز به دلیل فرایند تولید پیچیده‌ای که دارند، حدود 6 تا 10 درصد بیشتر است.
شایان ذکر است در حال حاضر، این تایرها فقط برای تریلی های 18 چرخ ارائه می‌شوند.
