دانستنی‌ها

لاستیک هواپیما

 تمامی لاستیکهای هواپیما دست ساز است و تمام مراحل قالبگیری، لایه گذاری، حرارت دهی و آزمونهای کیفیت پیش از ترک کارخانه توسط متخصصان نظارت میشود.

برخلاف اتومبیل، هیچ مارک لاستیک بدی در صنعت  هواپیمایی وجود ندارد و ارزانترین برندهای لاستیک نیز بجهت حساسیت و ایمنی صنعت هوانوردی مجبور به گذراندن تستهای سختگیرانه مربوطه هستند.

لاستیک هواپیما مجبور به تحمل و دوام آوردن شرایط سخت پرواز است، تحمل وزن هواپیما برروی زمین، تحمل دمای تا ۱۵۰ درجه سانتیگراد در زمان نشست و برخاست، تحمل ضربات سنگین در زمان فرود، تحمل دمای منفی ۴۰ در زمان پرواز کروز در ارتفاع بالا، تحمل فشار طاقت فرسا زیر وزن هواپیما در زمان ترمز پس از فرود و …

لاستیک هواپیما با گاز نیتروژن پر می شود، میزان فشار باد کردن لاستیک در هواپیما تا ۱۵۰~۲۵۰ پاوند بر اینچ مربع است (در مقایسه با لاستیک اتومبیل با ۳۰ پاوند بر اینچ مربع)، باد کردن لاستیک هواپیما با هوای معمولی موجب واکنش اکسیژن موجود در آن با لاستیک و پوسیدگی سریعتر آن میشود، همچنین در مواقع ترمز اضطراری و آتش گرفتن لاستیک هواپیما، وجود گاز خنثی نیتروژن از گسترش آتشسوزی جلوگیری میکند.

لاستیک هواپیما پس از سائیدگی تا چندبار قابلیت شیارکشی و استفاده مجدد را دارد، در فرودهای نرم لاستیک هواپیما قابلیت دوام تا ۵۰۰ نشست و برخاست را پیش از تعویض دارد.

طوقهای اطراف رینگ هواپیما طوری طراحی شده است که در صورت ترکیدن لاستیک در سرعتهای بالا برروی باند، پس از تخلیه باد و تکه تکه شدن آن، لاستیک بدور رینگ باقی بماند و از متلاشی شدن آن و برخورد قطعات به بدنه هواپیما، موتورها و فلپها جلوگیری کرده و از بروز فاجعه جلوگیری نماید.

در تابستان ۱۳۷۹ لاستیک کنکورد هواپیمایی فرانسه در حین برخاست از فرودگاه پاریس با قطعه فلزی جدا شده و بجا مانده دی سی-۱۰ برروی باند برخورد کرد، بخشی از لاستیک هواپیما پس از متلاشی شدن به بال برخورد برخورد کرد که سوراخ شدن مخزن سوخت و ریختن آن برروی موتور و آتشسوزی و سقوط کنکورد را با ۱۳۰ قربانی در پی داشت، سقوطی که بازنشستگی کنکورد را در پی داشت.

یک هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ چیزی در حدود ۲۲۷ تن وزن دارد، تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چرا چرخ های هواپیمایی با این وزن و ابعاد هنگام فرود با سرعتی معادل ۲۷۰ کیلومتر بر ساعت نمی ترکد؟
با اینکه ماده ی به کار رفته در ساختار چرخ های هواپیما تقریبا مشابه مواد موجود در تایر خودرو هاست اما این میزان فشار هوای بالای موجود در لاستیک هاست که آنها را از آسیب در هنگام فرود محفوظ می دارد. به این ترتیب که هر یک از این چرخ ها حدودا ۲۰۰ پوند بر اینچ مربع باد می شوند که این مقدار معادل با ۶ برابر هوای موجود در تایر خودروهاست.
البته همه چیز در فشار هوای موجود در تایرها خلاصه نمی شود و تفاوت هایی در مراحل ساخت این لاستیک ها نیز وجود دارد. به طور مثال  مواد سازنده ی تایر هواپیما از لاستیک یک خودروی سواری محکمتر است که البته این ساختار علاوه بر بالا بردن مقاومت لاستیک ها در برابر ضربه، تورم پر فشار تایرها را هم سبب می شود.
چرخ های یک هواپیما چندان هم بزرگ نیستند. به طور مثال چرخ یک تریلی قطری معادل یک متر و عرضی ۵۰ سانتیمتری دارد؛ در حالیکه چرخ های هواپیمایی نظیر یک بوئینگ ۷۳۷ تنها ۶۹ سانتی متر قطر و ۲۰ سانتی متر عرض دارد با این حال به دلیل وجود آرامید های (نوعی پلیمر مصنوعی) به کار رفته در ساختار تایرها بسیار قدرتمند تر از لاستیک یک ۱۸ چرخ عمل می کنند.

لاستیک های هواپیما

جالب است بدانید قدرتمندترین چرخ ها قادرند در برابر فشارهای زمان فرود با سرعت ۴۶۳ کیلومتربر ساعت مقاومت کنند؛ این در حالی است که طبق قوانین تدوین شده ی صنعت هوانوردی یک چرخ هواپیما زمانی استاندارد است که بتواند فشاری معادل چهار برابر فشار ارزیابی شده را تنها برای ۳ ثانیه تحمل کند.
الگوی آج ها نیز به گونه ای طراحی شده اند که از سرخوردن هواپیماها در هنگام فرود روی باند جلوگیری کنند. این آج ها شامل کابل های تقویت کننده ای هستند که به تایرها اجازه می دهند تا هنگام فرود روی سطح باند کشیده شوند و همین امر هم عامل دودی است که اغلب در زمان فرود هواپیماها دیده می شود.
در بیشتر حوادثی که  در زمان های اولیه ی فرود رخ می دهند، چرخ ها روی سطح باند کشیده شده اما نمی چرخند و همین موضوع هم سبب پارگی لاستیک ها و بروز سانحه می گردد.
با همه ی این ها هر چرخ هواپیما در ۵۰۰ فرود قابل استفاده است و پس از آن برای عمر بیشتر ( تا حدود ۷ برابر عمر اولیه)، باید مورد ترمیم و اصلاح قرار گیرد.
جالب است بدانید اغلب هواپیما های بزرگ نظیر ایرباس A380 بیش از ۲۰ تایر دارند تا ثبات کامل برای یک فرود امن را داشته باشد

ساختار لاستیک هواپیما

بازگشت به لیست