افزایش تعداد وسایل نقلیه در جاده‌ها باعث تولید سالانه میلیون‌ها لاستیک در کشورهای در حال توسعه می شود. هر ساله، در حدود ۴/۱ میلیارد تایر در سراسر جهان به فروش می‌رسد که بسیاری از آن‌ها در نهایت پس از چند سال، به پایان عمر خود می رسند. با توجه به حجم تولید بالا و دوام طولانی لاستیکها، این موضوع یکی از بزرگترین و مشکل‌سازترین مسائل در زمینه بازیافت منابع به حساب می‌آید.طبق گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده، در سال ۲۰۰۳ در حدود ۲۹۰ میلیون حلقه لاستیک فرسوده وجود داشته است که این مقدار در اروپا هر ساله در حدود ۳۵۵ میلیون حلقه می‌باشد.
استفاده از پودر لاستیک در آسفالت علاوه بر تاثیر مثبت بر مسائل زیست محیطی و اقتصادی، به عنوان یک الاستومر Elastomer باعث بهبود قابل توجه خواص مکانیکی و رئولوژیکی Rheology قیر میشود. در این خصوص برای دفع مواد زائد و سازگاری با محیط زیست، استفاده از پلیمرهای بازیافتی به جای پلیمرهای خالص رشد قابل توجهی داشته است.
پودر لاستیک چگونه تولید میشود
در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﺑﺘﺪا ﺳﯿﻢ ﻃﻮﻗﻪ ﻻﺳﺘﯿﮏ ( ﺗﺎﯾﺮ) ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﯿﻢ ﮐﺶ ﺧﺎرج ﺷﺪه ﺳﭙﺲ ﺗﺎﯾﺮ ﻓﺎﻗﺪ ﻃﻮﻗﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺴﻤﻪ ﻧﻘﺎﻟـﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺧﺮدﮐﻦ ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﻗﻄﻌﺎت ﻻﺳﺘﯿﮏ ﺧﺎرج ﺷﺪه از ﺧﺮدﮐﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺴﻤﻪ ﻧﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺧﺮدﮐﻦ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻫﺪاﯾﺖ ﺷﺪه وﺑﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﯾﮏ ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮی ﺧﺮد ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﭘﺲ از ﻋﺒﻮر از ﻣﮕﻨﺖ ﺟﺪاﺳﺎزی ﺳﯿﻢ ﻓﻠﺰی از ﺑﺎﻓﺖ ﺗﺎﯾﺮ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔـﯿـﺮد.
ﺳﭙﺲ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺟﺪاﺳﺎزی اﻟﯿﺎف ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺳﺮﻧﺪ و ﺳﺎﯾﮑـﻠﻮن اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. و ﭘﺲ از آن ﻣﻮاد وارد آﺳﯿﺎب ﻫﺎی ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺷـﻮﻧﺪﮐـﻪ ﺑﺼﻮرت ﮔﺮاﻧﻮل و ﭘﻮدر ﻧﺮم ﻻﺳﺘﯿﮏ در ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪ . در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت دﻗﯿﻖ ﺟﺪاﺳﺎزی اﻟﯿﺎف و ﺳﯿﻢ ﻓﻠﺰی ازﭘﻮدر ﻻﺳﺘﯿـﮏ ﻧﯿﺰ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و در ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﻣﺤﺼﻮل ﻓﻮق ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪی ﻣﯽ ﺷﻮد.
مزایای استفاده از پودر لاستیک در روسازی‌های آسفالتی
- عدم افزایش دپوهای لاستیک
استفاده مجدد از لاستیک‌های فرسوده در صنعت به جای افزایش روزانه انبارها و دپوهای آن و ایجاد مشکلات زیست محیطی، اولین فایده بازیافت لاستیک‌های فرسوده است. طبق آمارهای موجود سالانه بیش از ۱۲ میلیون حلقه تایر (۲۵۰ هزار تن) در ایران مصرف میشود. - کاهش صدا
کاهش صدای ترافیک عبوری (صدای چرخ) یکی دیگر از مزایای زیست محیطی استفاده از لاستیک در آسفالت می‌باشد که در کشورهای مختلف بررسی شده و به اثبات رسیده است. - بررسی اقتصادی
هزینه اولیه اجرای مخلوط‌های آسفالت لاستیکی بالاتر از هزینه اولیه اجرای مخلوط‌های آسفالتی معمولی می‌باشد. هزینه اولیه بالاتر این مخلوط‌ها یکی از موانع استفاده گسترده از آن است. در سال ۱۹۹۰، اداره راه و ترابری ایالت آریزونا یک پروژه وسیع آسفالت لاستیکی در یکی از بزرگراه‌های بین ایالتی که دارای ترافیک بالایی بود، طراحی و اجرا کرد. با توجه به نتایج بدست آمده، پس از ۹ سال سرویس‌دهی لایه روکش همچنان بدون ترک با کیفیت خوب و مقاومت بالا در برابر لغزندگی در حال استفاده بود. مزایای استفاده از مخلوط آسفالت لاستیکی در این پروژه حدود ۱۸ میلیون دلار و چهار سال عمر بیشتر گزارش شده است. - کاهش ترک‌های انعکاسی در روکش‌های آسفالتی
اگرچه ضخامت آسفالت لاستیکی نصف ضخامت آسفالت معمولی است اما کیفیت آن براساس تجربیات پس از ۸ سال به مراتب بهتر است. - کاهش هزینه های نگهداری
به طور کلی، روسازی جاده ها با آسفالت معمولی نیاز به نگهداری و تعمیر هر ساله دارد. لاستیک موجب اصلاح آسفالت و افزایش مقاومت در برابر ترک خوردگی و پیرشدگی روسازی می شود.
سوزاندن لاستیک‌های فرسوده برای تأمین انرژی، روشی مؤثر برای از استفاده مجدد از لاستیک‌های فرسوده است، اما این کار علاوه بر اینکه لاستیک را از بین می‌برد، به جای آن خاکستر بر جای می‌گذارد که دفع خاکستر ایجاد شده نیز خود مشکلی دیگر است. نتایج تحقیقات نشان می دهد که استفاده از آسفالت لاستیکی در یک باند به طول یک کیلومتر و ضخامت ۲۵ میلیمتر، در حدود ۶۲۰ حلقه لاستیک احتیاج دارد یا به عبارتی ۲ حلقه لاستیک در هر تن آسفالت لاستیکی بازیافت می‌گردد.
